Đọc vị tâm lý người đối diện

Hiện tượng một người đang lo láng song lại cổ tỏ vẻ như ngược lại được gọi là sự “điều chinh nhận thức” - có nghĩa là người đó cố thể hiện mình theo cách có lợi cho bản thân. Ở trên, chúng ta đã bàn về các dấu hiệu chi ra một người có đang tự tin hay không. Trong phần này, chúng ta vẫn tiếp tục nghiên cứu về các dấu hiệu này, nhưng ở một cấp độ cao hơn, khi người đó đang cố thể hiện là mình tự tin. Người giả vờ tự tin thì chắc chằn là đang mất tự tin. Dù anh ta cố gắng đánh lừa bạn khi tránh những dấu hiệu đã nói ở phần trên nhưng chí cần bạn biết vẻ ngoài và cách nói chuyện của một người đang nói dối là như thế nào, anh ta sẽ bị lật tẩy.

Dấu hiệu 1: Cô gắng che giấu điểm yếu

Một người đang trong trạng thái “điều chỉnh nhận thức” thường cố gâng lấp đi điểm yếu của bản thân. Nếu bạn chú ý, điều này sẽ rất dễ phát hiện ra. Nên nhớ rằng một người tự tin sẽ không đế ý tới cách mọi người nhìn anh ta. Anh ta không quan tâm đến vẻ bề ngoài của mình, trái ngược với người “điều chinh nhận thức” — bị chi phối bởi cách nhìn nhận của người khác về mình.

ví dụ thực tế về tâm lý học Một tay chơi bài đặt tiền hết mức cho phép. Các con bài anh ta có trong tay đẹp thật hay anh ta chi đang liều? Trong trường hợp bài xấu, anh ta muốn chứng tỏ mình không e ngại. Anh ta sẽ đặt cược rất nhanh chóng. Nhưng nếu bài đẹp thật, anh ta sẽ làm gì? Anh ta sẽ tỏ ra thận trọng, đặt cược chậm rãi, ra vẻ không chắc chắn. Mike Caro - một trong những tay chơi bài lỗi lạc nhẩt - trong cuốn sách "Chuyện kế của một tay chơi bài" (Poker Tells), đã tiết lộ nhiều thông tin liên quan đến khía cạnh này của bản chất con người: Một người cầm bài xấu luôn cố tó ra bài mình rất đẹp và ngược lại.

Khi người ta giả vờ tự tin, dù là trong một ván bài hay trong cuộc sống, họ điều khiển mức độ tự tin thể hiện ra bên ngoài bằng cách tạo ra cảm giác ngược với những gì họ thực sự cảm nhận. Trong ví dụ trên, khi bài xấu và muốn ra vè tự tin, người chơi sẽ đặt cược rất nhanh chóng. (Và khi bài đẹp, anh ta thậm chí sẽ dừng lại trong một khoảnh khắc, vờ như đang suy nghĩ xem mình nên làm gì).

Nguyên tác trên được áp dụng trong hầu như mọi tình huống. Nếu một người phản ứng quá nhanh và quả quyết, anh ta đang cố gắng tỏ ra tựtin, trong khi ở nhiêu trường hợp, anh ta thực sự không hề tự tin. Ngược lại, một người tựtin không cần nói với mọi người rằng anh ta đang tựtin. Những người giả vờ tựtin sẽ hướng hành động của mình phù hợp với thái độ, nhưng thường theo một cách hơi thái quá.

Ví dụ thực tế về tâm lý học Những người thực thi pháp luật biẽt cách phát hiện một người đang nói dõi (và đang mất tự tin) khi người đó tỏ vẻ thận trọng, trầm tư, có thể còn gõ nhẹ vào cằm. Anh ta hành động như thể'đang suy nghĩ một cách nghiêm túc cá những câu hói đơn giản nhất - cõ tạo cảm giác rồng mình đang nô lực để trở nên có ích.

Một dâ'u hiệu khác của việc che giấu điểm yếu bằng điều chỉnh nhận thức là khi ai đó có những cố gắng không cần thiết để lấy lại lợi thế về tâm lý.

Ví dụ thực tế về Một người đản ông đưa bạn gái cúa mình về nhà và cô ta nói: "Muộn rồi, em phải đi ngủ đây." Nếu thực sự thích cô ta và lại đang bị dao động, anh ta sẽ nghĩ đó là một cách đuổi khéo. Để không biểu lộ sự thất vọng của mình, anh ta có thể trả lời: "Anh cũng mệt rồi. Anh về đây." Tuy nhiên, nếu như anh ta chi nói: "ừ, chắc hẳn em mệt rồi," hay một cách nói nào khác tương tự thế, thì có nghĩa là anh ta đang không cố đưa ra lời giải thích cho việc mình bận lòng về lời nói của người bạn gái, nghĩa là anh ta đang không cố điều chinh nhận thức của mình.

TIẾP CÂN NHANH Đôi khi c° s° n9ư^' thường tó vẻ cứng rắn khi họ biẽt mình sẽ dễ bị tác động nếu không tự bảo vệ bản thân. Thực ra, những người dễ mua hàng nhãt lại là những kẻ lúc nào cũng cố nói cứng rằng: "Tôi không tiếp người bán hàng hay tiếp thị đâu nhé!" Lí do họ làm vậy là vì họ biết chắc chân rằng, trong sâu thẳm suy nghĩ của mình, họ sẽ dễ dàng mua bất cứ thứ gì mà người bán hàng rao bán.

Dấu hiệu 2: Động tác thừa

Trong một hoàn cảnh nhất định, bất kỳ động tác thừa nào đều là dấu hiệu cho thây ai đó đang cố tò ra bình tĩnh và tự tin. Ví dụ, những người thực thi pháp luật biết rằng đối tượng có thể ngáp để biểu lộ rằng anh ra đang thoải mái, bình tĩnh hay thậm chí

là nhàm chán. Nếu đối tượng đang ngồi, anh ta sẽ co duỗi bàn tay hay ngồi rộng ra để thể hiện là mình đang thoải mái. Hoặc khi đối tượng tỏ vẻ bận rộn với việc nghịch tấm băng gạc trên tay, họ đang cố thể hiện rằng mình không hề lo láng mà chi bận tâm với một việc có vẻ rất tầm thường. Vấn đề ở đây đó là những đối tượng kể trên không hề biết rằng một người khi bị buộc tội oan sẽ có cảm giác phân nộ, thì làm sao còn để ý được những hành động lửng lơ như vậy, chứ đứng nói là thể hiện mình đang có hành vi “đúng mực”.

Ví dụ thực tế Một thám tử gặp bõ mẹ một cô bé để giải quyết chuyện cô bé bị bắt cóc. Người chồng nói với viên thám tử là ông ta lo rằng con gái mình có thể đã chết. Ngay sau đó, ông ta được mời uống một cốc cà phê. Nếu ông ta phản ứng giả dụ như "Cám ơn ông, tôi thực sự cần cà phê sau một ngày như ngày hôm nay," thì ông ta chính là đang cố tinh điều chinh nhận thức, cố thể hiện mình là người lịch sự, biẽt quan tâm đến người khác... và có điều gì đó không đúng trong câu chuyện mà ông ta đã khai báo.

Một trong những biểu hiện khác của động tác thừa là CỐ gẳng tỏ ra phù hợp với vị thế hoặc vai trò cùa mình. Khi ai đó lựa chọn vẻ ngoài để gây ấn tượng theo cách mà người khác không thể giải thích lý do cho vẻ bề ngoài đó, điều này chứng tỏ anh ta thực sự không cảm nhận được vai trò của mình đang đóng.

ví dụ thực tế Một người chuyên bán ip5 cũ có cuộc hẹn với một khách hàng tiềm năng vào sáng Chú nhật. Khi cô ta đến buổi hẹn gặp khách hảng, anh ta đang mặc một bộ comple, cà vạt là lượt, trên tay là chiếc điện thoại và đang có cuộc điện thoại "quan trọng". Thực chất đó là kẻ không một đồng xu dính túi.

TFP CÂN NHANH Ernest Dichter1 - Cha đẻ của thuyết nghiên cứu vê động cơ hành động, trong một cuốn sách của minh có tên "Số tay vẽ những động cơ tiêu dùng của khách hàng" (1964), đã chi ra rằng: "Chúng ta thường cố tránh các tác nhân có thế gây ra nỗi sợ hãi cho chúng ta. Khi có cảm giác sợ hãi một điều gì đó, con người thường có xu hướng quay về các trạng thái như thời trẻ con hoặc mang tính thú tính nhiều hơn." Khi nỗi sợ hãi càng tăng, biểu hiện này càng rõ ràng, ví dụ như khi một người cảm thấy không thoải mái, họ sẽ có cảm giác thèm ăn kem hay một loại thức ăn nào khác tương tự để thoát khỏi cảm giác sợ hãi kia. Vì vậy, khi muốn biết ai đó đang sỢ hãi, hãy tìm xem họ có biểu hiện thay đối nào về mặt cơ học hay không - từ việc đơn giản như tự dưng lại cắn bút, cho tới những biếu hiện tự kỷ khác như đột nhiên tức giận, ghen ghét, oán giận, tị nạnh...